Een bewezen effectieve manier van psychotherapie is de schematherapie. Hierbij wordt inzicht verkregen in de kern van aanhoudende patronen, die een negatieve uitwerking hebben op jouw manier van denken en doen. Het doorgronden van de oorsprong van patronen biedt ruimte om te veranderen. Schematherapie kan worden ingezet, als je vanuit je jeugd ervaringen hebt opgedaan die jou in de weg blijven zitten. Inzicht krijgen in de manier waarop jij denkt en doet, is hierbij leidend. Op het moment dat je zelf gaat begrijpen waarom je handelt en denkt zoals je doet, is het mogelijk om hier actief mee aan de slag te gaan.
Veiligheid en geborgenheid
Stabiel opgroeien kan pas, als jij je bij je ouders geborgen en veilig hebt gevoeld. Emotionele basisbehoeften die je als kind hoort te krijgen zijn:
- grenzen en leiding ontvangen
- een veilige band met anderen opbouwen
- ruimte om plezier en spontaniteit te laten zien
- mogelijkheid om emoties en behoeften aan te kunnen geven
- onafhankelijk mogen zijn en zelf keuzes mogen maken
Inzicht krijgen
Begrijpen waarom jij op een bepaalde manier denkt en doet, wordt weergegeven in schema’s. Een tekort aan jouw basisbehoeften zorgt voor het ontstaan van negatieve schema’s. Hierbij kun je denken aan onder meer:
- verlating
- minderwaardigheid
- zelfopoffering
- emotionele verwaarlozing
Doordat je vanuit je jeugd niet alles hebt meegekregen, wat nodig is om tot een stabiel persoon op te groeien, zal je in bepaalde situaties (kinderlijke) schema’s opgeroepen. Kenmerkend is de snel veranderende gemoedstoestand (modus) waar jij onbewust in terechtkomt, wanneer gevoelens of herinneringen van vroeger naar boven komen.
Niet alleen jij, maar ook je omgeving zal merken dat je anders reageert. Kleine voorvallen kunnen jou een heel negatief gevoel geven, omdat het je doet denken aan je jeugd. Weliswaar ben je volwassen, maar het gevoel dat jij had als kind neemt het van je over. Ontsnappen aan deze situatie kan pas, als jij gaat begrijpen waarom je op een bepaalde manier reageert.
Modi en schema’s
Praten over vroeger zal bij jou een bepaalde gemoedstoestand oproepen en dat komt voort uit een bestaand patroon. Leren inzien hoe een schema een modus opwekt, biedt ruimte om te veranderen. De ingesleten, negatieve overtuigingen kunnen dan worden vervangen door gezonde schema’s. Deze helpen jou om de beste versie van je te zijn en meer in het nu te leven. De ervaringen vanuit het verleden kunnen daarmee in het juiste perspectief worden gezet. Afscheid nemen van de negatieve schema’s opent de weg naar positieve schema’s.